Melkgebit

Het melkgebit

Uw kind krijgt uiteraard eerst een melkgebit. Het gebit is belangrijk om te bijten, kauwen, spreken en slikken. Het melkgebit beïnvloedt de ontwikkeling van het gezicht en de kaken. Bovendien speelt het een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het blijvende gebit. Lees meer over het wisselen: van melkgebit naar blijvend gebit.

Een gezond gebit is kinderspel

Waarom hebben mensen verstandskiezen?

Wanneer krijgen kinderen hun melktanden en -kiezen?

De leeftijd waarop kinderen hun tanden krijgen verschilt per kind. Doorgaans breekt de eerste melktand door tussen de 6 en 9 maanden. De eerste twee melktanden komen aan de onderkant in het midden tevoorschijn. Daarna volgen de twee middelste snijtanden aan de bovenkant. De laatste melkkies verschijnt in de regel tussen de 24 en 30 maanden. Een volledig melkgebit bestaat uit twaalf tanden en acht kiezen. Zowel de tanden van het melkgebit als die van het blijvend gebit breken meestal volgens een bepaalde volgorde door.

Wanneer krijgen kinderen hun blijvende tanden en kiezen?

Een kind wisselt het melkgebit tussen het zesde en dertiende jaar. Op de plaats van de melktanden en -kiezen komen blijvende exemplaren. Rond het zesde levensjaar breekt achter de laatste melkkies een nieuwe, blijvende kies door. Dit gebeurt meestal al voordat de voortanden wisselen. De nieuwe kiezen liggen een beetje verscholen. Veel kinderen en ouders merken niet dat de eerste blijvende kiezen doorbreken. De verzorging van deze kiezen is erg belangrijk. Het glazuur van de pas doorgebroken kies is nog erg poreus en kwetsbaar. Poets de puntjes van de nieuwe kiezen meteen mee zodra ze zijn doorgekomen. Rond het twaalfde jaar breken opnieuw blijvende kiezen door. Ook die zijn net na het doorbreken extra gevoelig voor het krijgen van gaatjes. De verstandskiezen zijn de laatste kiezen die doorbreken. Een volledig blijvend gebit bestaat uit twaalf tanden en zestien kiezen. De verstandskiezen zijn hierbij niet meegerekend. Die breken op latere leeftijd door. Sommige mensen krijgen geen verstandskiezen. Als een kind de tanden in de lengterichting poetst, slaat het de nieuwe blijvende kies die doorbreekt vaak over en juist die nieuwe kiezen zijn extra kwetsbaar. Zet de tandenborstel daarom dwars op de tandenrij.

Kinderen en gaatjes

Of uw kind een gaatje krijgt, hangt af hoe goed de tanden van uw kind worden gepoetst en of er veel gesnoept of zoet gedronken wordt. Bij weinig suikergebruik en zorgvuldig tandenpoetsen, kan ieder gebit gaaf blijven.

Moet een melkgebit goed verzorgd worden?

Een kind wisselt vanzelf het melkgebit voor het blijvende gebit. U zou kunnen denken dat het daarom niet nodig is een melkgebit goed te verzorgen. Niets is echter minder waar. Een slechte verzorging kan gaatjes en tandvleesontsteking veroorzaken. Dit kan pijn doen, waardoor uw kind slechter eet, zich niet lekker voelt of minder goed slaapt. Een slechte verzorging van het melkgebit kan ook het blijvende gebit beïnvloeden. Dat gebeurt bijvoorbeeld als melktanden of -kiezen voortijdig verloren zijn gegaan. Dan is er vaak te weinig ruimte voor het blijvend gebit.

Hoe kan ik het gebit van mijn kind goed poetsen?

Om tandbederf en ontstoken tandvlees bij je kind te voorkomen, is het belangrijk dat je de tanden van je kind goed poetst. Denk daarbij aan het volgende:

Poets de tanden 1x per dag zodra het eerste tandje is doorgebroken met fluoridepeutertandpasta.
Gebruik een peutertandenborstel met zachte haren. De kleine borstel komt gemakkelijk bij alle tanden en kiezen. Druk niet te hard.
Bij kinderen tot 2 jaar is het voldoende als u de tanden 1x per dag poetst. Poets de tanden van kinderen vanaf 2 jaar 2x per dag.
Poets in een vaste volgorde volgens de 3 B’s: Binnenkant, Buitenkant, Bovenkant. Poets altijd de rand van het tandvlees mee. Via de schrobmethode poetst u het kindergebit eenvoudig en efficiënt. Maak korte horizontale overlappende bewegingen. U kunt ook een elektrische tandenborstel voor kinderen gebruiken. Maak uw kind op speelse wijze vertrouwd met tandenpoetsen. Maak er een dagelijks herkenbaar ritueel van. Beschouw het begin als een gewenningsfase. In die periode is het aanbrengen van fluoride met de tandpasta belangrijker dan dat u overal met de borstel komt. Poets de puntjes van de nieuwe tanden die doorbreken meteen mee. Dat geldt zowel voor het melkgebit als voor het blijvend gebit.

Het glazuur van net doorgebroken tanden en kiezen is nog niet sterk. Ze zijn dus extra gevoelig voor het krijgen van gaatjes. De eerste blijvende kies breekt achter de laatste melkkies door. Omdat deze lager staat, is hij lastig te zien. Poets deze nieuwe kies óók goed. Zet de borstel daar dwars op de tandenrij. Stimuleer kinderen vanaf 2 jaar om ook zelf hun tanden te poetsen. Daarmee wordt het een gewoonte. Poets wel de tanden dagelijks na, want uw kind kan het zelf nog niet goed genoeg. Blijf het kind napoetsen totdat het 10 jaar oud is. Zorg ervoor dat u goed zicht in de mond hebt en er voldoende steun is voor het hoofd van uw kind als u (na)poetst. Probeer uit welke poetshouding voor u het prettigst is. Ga bijvoorbeeld schuin achter uw kind staan. Als u met uw hand de kin ondersteunt, rust het hoofd van uw kind tegen uw bovenlichaam. Buig een beetje over uw kind heen, zodat u goed ziet waar u poetst. Of ga voor uw kind staan en laat het met het hoofd bijvoorbeeld tegen de muur rusten. Ondersteun de kin met uw ene hand, terwijl u met de andere poetst. Op deze manier kunt u goed zien waar u poetst.

Fluoride

Fluoride is een natuurlijke stof die de tanden en kiezen minder kwetsbaar maakt voor zuuraanvallen van bacteriën. Het gebruik van de juiste hoeveelheden fluoride helpt zo gaatjes in tanden en kiezen te voorkomen. De hoeveelheid fluoride in fluoridepeutertandpasta is aangepast aan de leeftijd. In tandpasta voor volwassenen zit meer fluoride. Stap hierop over als uw kind 5 jaar wordt. Of gebruik bij kinderen vanaf 5 jaar tandpasta waarop staat ‘kinder’ of ‘junior’. Kijk dan altijd naar de leeftijd die hierbij wordt aangegeven (bijvoorbeeld 5-12 jaar).

Liever een beker dan een flesje

Gebruik vanaf 9 maanden een beker zonder tuit in plaats van een zuigflesje of anti-lekbeker. Gebruik een tuitbeker eventueel eerst als tussenstap. ‘s Avonds en ‘s nachts is het drinken uit een zuigflesje met zoete inhoud of melk extra schadelijk. ‘s Nachts is er minder speeksel om het gebit te beschermen. Een flesje met water mee naar bed kan altijd. Vaak sabbelen aan een zuigflesje of anti-lekbeker met bijvoorbeeld vruchtensap, siroop, drinkyoghurt of andere melkproducten kan het gebit aantasten. Het gebit komt dan immers langdurig met suikers in aanraking. Hierdoor krijgt (zuigfles)cariës meer kans. Laat kinderen hun zoete drankjes in één keer opdrinken. Kies vaker voor kraanwater in plaats van zoete dranken.

Liever een speen dan een duim

Zuigen is een natuurlijke, instinctmatige behoefte van een baby. Kinderen zuigen graag op hun duim of op een speen. Meestal levert dit geen problemen op voor het melkgebit. Als de blijvende snijtanden doorbreken, kan het zuigen de boventanden en de kaak naar voren duwen. Duimt uw baby? Geef dan liever een speen. Een kind stopt zijn duim sneller en vaker in de mond. Een speen kunt u namelijk makkelijk weghalen. Ook daarom is speenzuigen meestal makkelijker af te leren dan duimzuigen. Leer sowieso het duim- of speenzuigen zo vroeg mogelijk af, maar in ieder geval vóór het doorbreken van het blijvend gebit.

DOWNLOAD DE FOLDER